Polscy przedsiębiorcy coraz częściej decydują się na rejestrację spółki w stanie Delaware w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Żeby taka spółka mogła prowadzić działalność gospodarczą na terytorium Polski konieczne jest jednak zarejestrowanie jej oddziału. Oddział to wyodrębniona i samodzielna organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywanej przez przedsiębiorcę poza jego siedzibą lub poza głównym miejscem wykonywania działalności.
Oddział zakładany na zasadzie wzajemności
Przedsiębiorcy zagraniczni mogą tworzyć oddziały z siedzibą na terytorium Polski na zasadzie wzajemności, o ile ratyfikowane umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej. Oznacza to, że przedsiębiorca z danego kraju może w Polsce utworzyć oddział, o ile prawo kraju, z którego pochodzi przewiduje taką możliwość także dla obywateli polskich. W przypadku rejestracji oddziału spółki stanu Delaware w Polsce możliwość taką przewiduje umowa międzynarodowa w sprawie wzajemnego popierania i ochrony inwestycji zawarta pomiędzy rządami Polski
i Stanów Zjednoczonych Ameryki w dniu 21 marca 1990 r. zwana Traktatem o stosunkach handlowych i gospodarczych.
Podstawą działania oddziału wpis do Krajowego Rejestru Sądowego
Podstawą prowadzenia przez przedsiębiorcę zagranicznego działalności gospodarczej w ramach oddziału w Polsce jest wpis tego oddziału do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Moment wpisu w KRS ma istotne znaczenie z punktu widzenia obrotu prawnego, ponieważ od tej chwili oddział spółki stanu Delaware zaczyna formalnie istnieć.
Podstawą wpisu oddziału do KRS jest uchwała zarządu spółki z Delaware o utworzeniu oddziału. Brak jest przepisów, które wprost wskazują, co powinno znaleźć się w takiej uchwale. Przyjmuje się jednak, że powinna ona zawierać podstawowe dane dotyczące tego oddziału jak: nazwa, adres, przedmiot działalności oraz wskazanie reprezentanta spółki w oddziale.
Szczególna nazwa oddziału.
Nazwa, pod którą działa oddział w Polsce (czyli „firma”), składa się z kilku elementów. Pierwszą jej częścią jest oryginalna nazwa przedsiębiorcy zagranicznego (np. „XYZ Corporation”). Za nią należy wskazać przetłumaczoną na język polski nazwę formy prawnej spółki z Delaware (w przykładzie „Spółka Akcyjna”). Ostatnim członem są wyrazy ,,oddział w Polsce”. Oddział spółki „XYZ Corporation” powinien więc działać w Polsce pod nazwą „XYZ Corporation Spółka Akcyjna Oddział w Polsce”.
Przedmiot działalności oddziału.
Kolejnym ważnym wymogiem zarejestrowania w Polsce oddziału zagranicznej spółki jest określenie jego przedmiotu działalności. Przedsiębiorca zagraniczny może w ramach polskiego oddziału wykonywać wyłącznie taką działalność gospodarczą, jaką sam wykonuje zagranicą. Przedmiot działalności oddziału spółki zagranicznej w Polsce musi zatem mieścić się w przedmiocie działalności samej spółki. Problem pojawia się w sytuacji, gdy w kraju zagranicznego przedsiębiorcy nie prowadzi się klasyfikacji działalności na wzór Polskiej Klasyfikacji Działalności.
Taka sytuacja ma właśnie miejsce w przypadku spółki stanu Delaware. W systemie prawnym common law oraz zgodnie z prawem stanu Delaware brak jest bowiem klasyfikacji działalności gospodarczej na wzór obowiązującej w Polsce PKD. Brak jest również jakiegokolwiek rejestru, w którym ujawnia się przedmiot działalności spółki założonej zgodnie z prawem stanu Delaware. Informacji tej nie wskazuje się również w akcie założycielskim spółki.
Wyjściem z sytuacji może być uchwalenie przez założycieli spółki zagranicznej wewnętrznego statutu („bylaws”) określającego m. in. przedmiot działalności Spółki. W razie braku takiego wewnętrznego statutu, możliwe jest podjęcie specjalnej uchwały przez zarząd spółki zagranicznej. W takiej uchwale określa się przedmiot działalności tej spółki wyłącznie na potrzeby rejestracji oddziału spółki w Polsce.
Osoba upoważniona do reprezentowania spółki w oddziale.
Warunkiem koniecznym do utworzenia w Polsce oddziału spółki powstałej zgodnie z prawem stanu Delaware jest również powołanie osoby upoważnionej w polskim oddziale do reprezentowania amerykańskiej spółki. Upoważnienie to obejmuje dokonywanie wszystkich czynności w imieniu zagranicznej spółki związanych z działalnością jej oddziału na terytorium Polski.
Wniosek o rejestrację w KRS oddziału spółki z Delaware powinien zawierać imię, nazwisko i adres w Polsce reprezentanta spółki zagranicznej. Załącznikiem do wniosku powinien być natomiast poświadczony notarialnie wzór podpisu takiej osoby.
Załączniki wniosku do KRS.
Rejestrując oddział w KRS trzeba również pamiętać o złożeniu odpisu aktu założycielskiego spółki z Delaware wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski.
Co istotne, poza stanami Massachusetts oraz Luizjaną, w Stanach Zjednoczonych Ameryki nie funkcjonuje żaden rejestr na wzór polskiego KRS. W związku z tym spółka z Delaware nie powstaje na podstawie wpisu do rejestru. Do wniosku o rejestrację oddziału spółki z Delaware w Polsce nie będzie miał więc zastosowania obowiązek złożenia odpisu z rejestru spółki amerykańskiej.
Opłaty od wniosku do KRS.
Wniosek o rejestrację oddziału spółki z Delaware w Polsce należy oczywiście opłacić. Aktualnie podlega on dwóch obowiązkowym opłatom. Pierwsza to opłata sądowa w wysokości 500 zł. Druga to opłata za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym w wysokości 100 zł.
Brak „jednego okienka” przy nadawaniu NIP.
Warto pamiętać, że przy rejestracji oddziału spółki stanu Delaware w Polsce nie działa procedura „jednego okienka” przy nadawaniu Numeru Identyfikacji Podatkowej. Oznacza to, że po rejestracji oddziału w KRS należy we właściwym Urzędzie Skarbowym złożyć samodzielnie wniosek o nadanie oddziałowi NIP.
Autor: Ewelina Rój
