Podatki

Podstawowe zasady opodatkowania

Na gruncie regulacji podatkowych spółka komandytowa nie ma jednolitego statusu.

Cechą szczególną spółki komandytowej (właściwą ogólnie wszystkim spółkom osobowym) jest transparentność („przeźroczystość”) w zakresie podatków dochodowych. Polega ona na tym, że spółka komandytowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego. Podatek ten, od dochodów osiągniętych za pośrednictwem spółki, płacą natomiast jej wspólnicy. Jest to podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) w odniesieniu do wspólników będących osobami fizycznymi albo podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) w odniesieniu do wspólników będących osobami prawnymi i innymi podatnikami tego podatku.

Przychody uzyskiwane przez osoby prawne za pośrednictwem spółki komandytowej zaliczane są do ogólnych przychodów tych osób prawnych i rozliczane na zasadach ogólnych obowiązujących w zakresie CIT.

Przychody uzyskiwane przez osoby fizyczne za pośrednictwem spółki komandytowe zaliczane są co do zasady do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. To oznacza, że rozlicza się je w zasadzie tak jak przychody z działalności indywidualnej, m.in. płacąc odpowiednie zaliczki w trakcie roku podatkowego. Przyjmuje się jednak, że jeżeli za pośrednictwem spółki komandytowej osoby fizyczne uzyskują przychody z operacji, które nie należą do zwykłego przedmiotu działalności spółki (np. sprzedaż akcji), to zalicza się je do innego odpowiedniego źródła przychodów (np. kapitałów pieniężnych).

Spółka komandytowa jest podatnikiem na gruncie pozostałych podatków, w szczególności podatku od towarów i usług (VAT), podatku akcyzowego, podatku od czynności cywilnoprawnych, podatku od nieruchomości, czy też podatku od środków transportowych.

Stawki podatkowe PIT i CIT

Jak wspomniano, podatek dochodowy płaci nie spółka komandytowa lecz jej wspólnicy. Rozliczają się oni według przepisów którym podlegają, tzn. zgodnie z regulacjami dotyczącymi CIT (osoby prawne i inni podatnicy tego podatku) albo zgodnie z regulacjami dotyczącymi PIT (osoby fizyczne).

Dochody uzyskiwane ze spółki komandytowej przez osoby prawne i inne podmioty podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym jak osoby prawne podlegają ogólnym zasadom CIT. W konsekwencji są one opodatkowane liniową stawką 19% i należy od nich płacić zaliczki w trakcie roku podatkowego.

Dochody uzyskiwane za pośrednictwem spółki komandytowej przez osoby fizyczne są natomiast co do zasady kwalifikowane jako dochody z działalności gospodarczej. W konsekwencji podlegają one – według wyboru wspólnika – opodatkowaniu według stawek skali podatkowej (18% i 32 %) lub liniową stawką 19%. Należy również płacić od nich zaliczki w trakcie roku podatkowego.

Księgowość

Spółka komandytowa obowiązkowo musi prowadzić tzw. pełną księgowość, czyli prowadzić księgi rachunkowe, sporządzać sprawozdanie finansowe i wykonywać inne obowiązki sprawozdawcze określone w ustawie o rachunkowości. Brak jest możliwości prowadzenia przez tę spółkę podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub innych uproszczonych form księgowości. W przypadku spółek komandytowych nie trzeba jednak co do zasady sporządzać wraz ze sprawozdaniem finansowym sprawozdania z działalności jednostki.

Jednakże w przypadku spółek komandytowych, których wszystkimi komplementariuszami są spółki kapitałowe (np. spółki z o. o.), spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej, istnieje obowiązek sporządzania wraz z rocznym sprawozdaniem finansowym, sprawozdania z działalności jednostki. Zasada ta ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się od 01 stycznia 2016 roku.

Sprawozdanie finansowe spółki komandytowej musi być obowiązkowo zbadane przez biegłego rewidenta, jeżeli w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełnione zostały co najmniej dwa z następujących warunków:

a) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,
b) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2,5 mln euro,
c) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 mln euro.

ZUS

Prowadzenie działalności w formie spółki komandytowej rodzi analogicznie skutki w zakresie ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego jak prowadzenie działalności indywidualnej.

Spółka komandytowa, sama w sobie, nie podlega oczywiście ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu. Jest ona natomiast płatnikiem składek, jeżeli zatrudnia pracowników (zleceniobiorców).

Wspólnicy spółki komandytowej są natomiast na gruncie omawianych regulacji uznawani za osoby prowadzące działalność gospodarczą (zarówno komplementariusze jak i komandytariusze). Oznacza to, że jeżeli nie mają oni innego tytułu do ubezpieczeń (np. umowy o pracę), to podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Zasady opłacania takich składek są wówczas takie same jak w przypadku prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej. Jeżeli wspólnicy takich spółek posiadają natomiast inne tytuły ubezpieczeń, to generalnie zachodzi wówczas tzw. zbieg tytułów ubezpieczeń. W zależności od okoliczności może on wyłączyć konieczność opłacania składek na ubezpieczenie społeczne z powodu bycia wspólnikiem spółki komandytowej lub z tego innego tytułu. Co istotne, gdy wspólnik spółki komandytowej prowadzi równolegle indywidualną działalność gospodarczą lub jest wspólnikiem jeszcze w innych spółkach, to wówczas płaci składki tylko z jednego takiego rodzaju działalności.

Także na gruncie ubezpieczenia zdrowotnego wspólnicy spółek komandytowych uznawani są za osoby prowadzące działalność gospodarczą. W tym zakresie nie występuje jednak instytucja zbiegu tytułów ubezpieczeń. Oznacza to, że jeżeli ktoś jest wspólnikiem w spółce komandytowej i jednocześnie pracownikiem u innego podmiotu, to musi opłacać składkę na ubezpieczenie zdrowotne zarówno z tytułu bycia wspólnikiem spółki komandytowej, jak i z tytułu bycia pracownikiem. Co więcej, jeżeli ktoś jest wspólnikiem w trzech spółkach komandytowych, to również z każdej takiej spółki musi opłacać odrębnie składkę na ubezpieczenie zdrowotne.