Podatki
Podstawowe zasady opodatkowania
Spółka z o. o. jako osoba prawna, jest normalnym podatnikiem wszystkich podatków (oczywiście jeżeli wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu).
Podlega ona więc opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT), podatkiem od towarów i usług (VAT), podatkiem akcyzowym, podatkiem od czynności cywilnoprawnych, podatkiem od nieruchomości, czy też podatkiem od środków transportowych.
W praktyce ważne jest, że prowadzenie działalności w formie spółki z o.o. może wiązać się z tzw. ekonomicznym podwójnym opodatkowaniem dochodu. Problem ten uwidacznia się w momencie wypłaty zysków spółki z o. o. na rzecz jej wspólników. Najpierw podatek dochodowy (CIT) płaci sama spółka z o.o. Następnie, w przypadku wypłaty zysków spółki z o.o. (już opodatkowanych CIT-em), podatek dochodowy (PIT lub CIT) od uzyskanej dywidendy płacą także jej wspólnicy. Sytuacja ta dotyczy przede wszystkich wspólników będących osobami fizycznymi. Jeżeli wspólnikami są natomiast spółki kapitałowe, możliwe jest zastosowanie zwolnienia dla wypłacanych im dywidend.
Stawki podatku dochodowego
Spółka z o.o. jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Opodatkowaniu co do zasady podlega dochód osiągany przez spółkę, czyli przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu.
Podstawową stawką przewidzianą dla opodatkowania dochodów spółki z o.o. jest stawka 19%, która ma charakter liniowy (czyli znajduje zastosowanie niezależnie od wielkości dochodu).
Począwszy od 1 stycznia 2017 r. cześć spółek z o.o. może stosować do opodatkowywania swoich dochodów obniżoną również liniową stawkę 15%. Możliwość ta dotyczy tzw. małych podatników (czyli spółek z o.o., u których wartość przychodu ze sprzedaży, wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług, nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1,2 mln euro) oraz spółek z o.o. rozpoczynających działalność (za wyjątkiem spółek powstałych z określonych przez przepisy procesy restrukturyzacyjne, np. przekształcenie).
Zyski spółki z o.o. (już po ich opodatkowaniu u samej spółki) mogą zostać wypłacone wspólnikom jako dywidenda (lub zaliczka na poczet dywidendy). Wypłacona wspólnikom dywidenda (zaliczka na poczet dywidendy) co do zasady także podlega u nich opodatkowaniu. W takiej sytuacji również ma zastosowanie liniowa stawka 19%. W tym przypadku otrzymanych kwot nie pomniejsza się jednak o żadne koszty uzyskania przychodów.
Powyższe zasady oznaczają, że realna stawka opodatkowania zysków spółki z o.o. z punktu widzenia wspólników wynosi ok. 34%, co ilustruje krótki przykład liczbowy:
Opodatkowanie spółki z o.o.: 100 zł x 19% = 19 zł (100 zł – 19 zł = 81 zł)
Opodatkowanie dywidendy: 81 zł x 19% = 15,39 zł (81 zł – 15,39 zł = 65,61 zł)
Łączna kwota opodatkowania: 19 zł + 15,39 zł = 34,39 zł
Czyli ze 100 zł, które zarobi spółka z o.o., jej wspólnikowi zostaje ok. 66 zł.
Od 1 stycznia 2017 r., w przypadku spółek, które będą mogły korzystać ze stawki 15%, realna stawka opodatkowania zysków spółki z o.o. z punktu widzenia wspólników będzie wynosić ok. 31% (ze 100 zł, które zarobi spółka z o.o. jej wspólnikowi zostawać będzie ok. 69 zł),
Powyższe zasady mogą ulegać modyfikacji, jeżeli wspólnikiem spółki z o.o. jest spółka podlegająca opodatkowaniu CIT-em w Polsce lub w innym kraju Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Przy zachowaniu określonych warunków spółkom takim może przysługiwać zwolnienie od opodatkowania otrzymywanych dywidend.
Księgowość
Spółka z o.o. obowiązkowo musi prowadzić tzw. pełną księgowość, czyli prowadzić księgi rachunkowe, sporządzać sprawozdanie finansowe i wykonywać inne obowiązki sprawozdawcze określone w ustawie o rachunkowości. Brak jest możliwości prowadzenia przez tę spółkę podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub innych uproszczonych form księgowości. W przypadku spółki z o.o. trzeba także obowiązkowo sporządzać wraz ze sprawozdaniem finansowym sprawozdanie z działalności jednostki.
Sprawozdanie finansowe spółki z o.o. musi być obowiązkowo zbadane przez biegłego rewidenta, jeżeli w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełnione zostały co najmniej dwa z następujących warunków:
a) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,
b) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2,5 mln euro,
c) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 mln euro.
ZUS
Prowadzenie działalności w formie spółki z o.o. zasadniczo nie rodzi dla jej wspólników skutków w zakresie ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego.
Od powyższej zasady istnieje jednak jeden bardzo istotny wyjątek. Osoby fizyczne będące jedynymi wspólnikami spółki z o.o. są bowiem na gruncie przepisów ubezpieczeniowych uznawane za osoby prowadzące działalność gospodarczą.
Oznacza to, że jeżeli nie mają oni innego tytułu do ubezpieczeń (np. umowy o pracę), to podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Zasady opłacania takich składek są wówczas takie same jak w przypadku prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej. Jeżeli tacy wspólnicy posiadają natomiast inne tytuły ubezpieczeń, to generalnie zachodzi wówczas tzw. zbieg tytułów ubezpieczeń. W zależności od okoliczności może on wyłączyć konieczność opłacania składek na ubezpieczenie społeczne z powodu bycia wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o. lub z tego innego tytułu. Co istotne, gdy wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. prowadzi równolegle indywidualną działalność gospodarczą lub jest wspólnikiem jeszcze w innych spółkach, to wówczas płaci składki tylko z jednego takiego rodzaju działalności.
Także na gruncie ubezpieczenia zdrowotnego wspólnicy jednoosobowej spółki z o.o. uznawani są za osoby prowadzące działalność gospodarczą. W tym zakresie nie występuje jednak instytucja zbiegu tytułów ubezpieczeń. Oznacza to, że jeżeli ktoś jest wspólnikiem w jednoosobowej spółce z o.o. i jednocześnie pracownikiem u innego podmiotu, to musi opłacać składkę zarówno z tytułu bycia wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o. jak z tytułu bycia pracownikiem. Co więcej, jeżeli ktoś jest wspólnikiem w trzech jednoosobowych spółkach z o.o., to również z każdej takiej spółki musi opłacać odrębnie składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
Spółka z o.o., sama w sobie, nie podlega oczywiście ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu. Jest ona natomiast płatnikiem składek, jeżeli zatrudnia pracowników (zleceniobiorców).
