Ułomna osoba prawna

„Ułomna osoba prawna” to w uproszczeniu jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, czyli zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków. Konsekwencją przyznania „ułomnym osobom prawnym” zdolności prawnej jest z reguły posiadanie przez nie także zdolności do czynności prawnych (tj. zdolności do dokonywania we własnym imieniu czynności prawnych), zdolności sądowej (zdolności do bycia stroną postępowania sądowego) i zdolności procesowej (zdolności do podejmowania we własnymi imieniu czynności procesowych).

„Ułomna osobowość prawna” w praktyce bardzo zbliża się do pełnej osobowości prawnej. Na co dzień różnice między tymi kategoriami są często niedostrzegalne. Do najistotniejszych różnic można wszakże zaliczyć brak posiadania własnych organów przez „ułomne osoby prawne” oraz ponoszenie przez członków „ułomnych osób prawnych” subsydiarnej odpowiedzialności za tej jednostki (tzn. odpowiedzialności aktualizującej się w momencie niewypłacalności „ułomnej osoby prawnej”).

Pojęcie „ułomnej osoby prawnej” nie jest pojęciem ustawowym, lecz dorobkiem nauki prawna. Obok niego na określenie omawianej kategorii jednostek można spotkać się także z innymi określeniami, np. „niepełne osoby prawne”.

Do „ułomnych osób prawnych” zalicza się przede wszystkim wszystkie handlowe spółki osobowe, tj. spółkę jawną, spółkę partnerską, spółkę komandytową i spółkę komandytowo-akcyjną.